lcp

Tìm hiểu về tế bào gốc và vai trò của tế bào gốc hiện nay

4.4

Ngày cập nhật

Chia sẻ:

doctor avatar

BS.CKI TRƯƠNG VĨNH THÁI

Đã kiểm duyệt ngày 08/03/2024

Chuyên khoa: Đa khoa-Nội tổng quát-Thận tiết niệu

Trong thời đại công nghệ phát triển như hiện nay, các giải pháp y tế ngày càng được nâng cao hơn và có nhiều tiềm năng trong việc chữa trị các bệnh lý khác nhau. Trong đó, tế bào gốc là một trong những phát minh quan trọng và đầy triển vọng. Cùng tìm hiểu về tế bào gốc, các loại tế bào gốc, cách ứng dụng tế bào gốc hiện tại, quy trình lưu trữ tế bào gốc và các ứng dụng của tế bào gốc trong điều trị các loại bệnh.

1. Tế bào gốc là gì? 

tế bào gốc

Tế bào gốc là gì?

Tế bào gốc (stem cell) là loại tế bào có khả năng phân hoá thành các loại tế bào khác nhau trong cơ thể. Điều này có nghĩa là các tế bào gốc có thể tự sản xuất ra các tế bào mới để thay thế cho các tế bào đã bị tổn thương hoặc mất đi trong cơ thể. Tế bào gốc được tìm thấy ở nhiều loại động vật và loài thực vật khác nhau.

Trong cơ thể con người, các tế bào gốc được tìm thấy trong các cơ quan như tủy xương, não, da và ruột. Các tế bào gốc có thể phân hoá thành các tế bào máu, tế bào da, tế bào xương, tế bào cơ và các tế bào khác.

2. Phân loại tế bào gốc theo tên gọi 

Có nhiều cách phân loại tế bào gốc theo các đặc điểm khác nhau. Dưới đây là các loại tế bào gốc được phân loại dựa trên nguồn gốc và khả năng phân hoá:

2.1 Tế bào gốc phôi (embryonic stem cell)

Tế bào gốc phôi là loại tế bào được lấy từ phôi trong giai đoạn sơ sinh. Loại tế bào gốc này có khả năng phân hoá thành tất cả các loại tế bào khác nhau trong cơ thể và được coi là loại tế bào gốc có tiềm năng cao nhất. Tuy nhiên, việc sử dụng tế bào gốc nguyên bào đang gặp rất nhiều tranh cãi vì những vấn đề đạo đức và pháp lý liên quan đến việc sử dụng phôi thai.

2.2 Tế bào gốc trưởng thành (adult stem cell)

Tế bào gốc trưởng thành là loại tế bào được lấy từ các cơ quan trong cơ thể người trưởng thành như tủy xương, da, ruột và não. Loại tế bào gốc này có khả năng phân hoá thành một số loại tế bào trong cơ thể nhưng không phải là tất cả. Tuy nhiên, việc lấy tế bào gốc somatic không gây tranh cãi như lấy tế bào gốc nguyên bào hay tế bào gốc nòi vì không liên quan đến đạo đức hay pháp lý.

3. Những cách ứng dụng tế bào gốc hiện tại 

tế bào gốc

Điều trị bệnh lý xương khớp

Các nghiên cứu về tế bào gốc đang được tiến hành để áp dụng tế bào gốc vào điều trị các bệnh lý khác nhau. Dưới đây là các cách ứng dụng tế bào gốc hiện tại:

3.1 Điều trị bệnh lý ung thư

Tế bào gốc có khả năng giết chết các tế bào ung thư và ngăn chặn sự phát triển của chúng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng tế bào gốc có thể được sử dụng để điều trị nhiều loại ung thư khác nhau.

3.2 Điều trị bệnh lý xương khớp

Tế bào gốc có khả năng phân hoá thành tế bào xương, sụn và mô liên kết, giúp tái tạo các mô xương khớp và cải thiện chức năng khớp. Thử nghiệm trên động vật và con người đã cho thấy tế bào gốc có tiềm năng trong việc điều trị các bệnh lý xương khớp.

4. Quy trình lưu trữ tế bào gốc 

tế bào gốc

Xử lý và lưu trữ mẫu

Việc lưu trữ tế bào gốc là quan trọng để sử dụng chúng trong các ứng dụng điều trị. Các quy trình lưu trữ tế bào gốc bao gồm:

4.1 Thu thập mẫu máu, tủy xương hoặc da

Quá trình thu thập mẫu phải được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và phải tuân thủ các quy định liên quan đến an toàn và vệ sinh.

4.2 Xử lý và lưu trữ mẫu

Sau khi thu thập mẫu, mẫu sẽ được chuyển đến phòng thí nghiệm để được xử lý và lưu trữ. Quá trình này phải được thực hiện bởi những người chuyên nghiệp và có kinh nghiệm.

4.3 Lưu trữ dài hạn

Quá trình lưu trữ dài hạn bao gồm việc đóng gói, đánh số và lưu trữ mẫu trong bình chứa chuyên dụng tại nơi lưu trữ chuyên biệt. Việc này phải tuân thủ các quy định liên quan đến vệ sinh và an toàn.

5. Ứng dụng tế bào gốc trong điều trị các loại bệnh 

tế bào gốc

Tế bào gốc trong điều trị bệnh

Tế bào gốc đã có sự hiện diện mạnh mẽ trong việc điều trị nhiều loại bệnh khác nhau. Tuy nhiên, việc sử dụng tế bào gốc trong điều trị vẫn đang trong giai đoạn nghiên cứu và phát triển, cần tuân theo các quy định và chuẩn mực an toàn nghiêm ngặt để bảo đảm tính hiệu quả và an toàn trong quá trình điều trị. Dưới đây là một số ứng dụng quan trọng của tế bào gốc trong điều trị các loại bệnh:

5.1 Điều trị bệnh thần kinh

Tế bào gốc pluripotent có khả năng phân hoá thành nhiều loại tế bào thần kinh, có thể sử dụng để điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ thần kinh như bệnh Alzheimer hay Parkinson. Trong một nghiên cứu gần đây, các nhà khoa học đã sử dụng tế bào gốc pluripotent để tái tạo mạch máu não và cải thiện chức năng thần kinh ở chuột.

5.2 Điều trị bệnh tim mạch

Trong một nghiên cứu khác, tế bào gốc được sử dụng để điều trị bệnh nhân bị suy tim. Tế bào gốc được lấy từ máu của bệnh nhân và được phân hoá thành tế bào tim và mạch máu, sau đó được tiêm vào bệnh nhân. Kết quả cho thấy tế bào gốc có thể giúp tăng cường chức năng tim mạch và giảm tỷ lệ tử vong.

5.3 Hỗ trợ thụ tinh trong ống nghiệm

Thụ tinh trong ống nghiệm là giải pháp hỗ trợ sinh sản được nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn lựa chọn. Tế bào gốc được ứng dụng để hỗ trợ quá trình sinh tinh ở nam giới và tăng khả năng làm tổ của phôi trong tử cung của nữ giới. Từ đó, giúp nâng cao hiệu quả thụ thai bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo này.

5.4 Điều trị ung thư

Tế bào gốc đã và đang được ứng dụng để điều trị cho các bệnh nhân mắc ung thư bạch cầu và đạt được hiệu quả rất tốt. Nhiều bệnh nhân đã cải thiện đáng kể tình trạng bệnh vượt qua với cửa tử và sống khỏe mạnh. Cũng nhờ thành công đó, hiện nay tế bào gốc trở thành liệu pháp được kỳ vọng đem đến nhiều bước tiến vượt bậc để điều trị ung thư trong tương lai.

5.5 Điều trị tiểu đường (tuýp I, II)

Ứng dụng tế bào gốc để điều trị tiểu đường được đánh giá là phương pháp mang tính đột phá - mang đến hy vọng cho nhiều bệnh nhân. Các tế bào gốc được cấy vào cơ thể người bệnh, giúp hấp thụ glucose một cách trực tiếp mà không cần đến insulin, giúp ổn định lượng đường trong máu.

Tế bào gốc là một lĩnh vực nghiên cứu đầy tiềm năng với nhiều ứng dụng trong điều trị các bệnh lý. Tuy nhiên, việc sử dụng tế bào gốc vẫn còn tranh cãi vì tồn tại nhiều vấn đề liên quan đến đạo đức và pháp lý. Việc áp dụng tế bào gốc cần phải được thực hiện bởi các chuyên gia y tế có kinh nghiệm và tuân thủ các quy định liên quan đến an toàn và vệ sinh. Hy vọng với bài viết trên đây, mọi người sẽ hiểu rõ hơn về tế bào gốc và vai trò của chúng.

Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO

Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.

+ Nguồn tài liệu tham khảo:

Đánh giá bài viết này

(7 lượt đánh giá).
4.4
1 star2 star3 star4 star5 star

Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm