5 lợi ích của 5-Hydroxytryptophan (5-HTP)
5-HTP là một hợp chất giúp tăng mức serotonin trong cơ thể, dẫn đến lợi ích cho một số tình trạng bao gồm trầm cảm, mất ngủ, đau nửa đầu.
5-Hydroxytryptophan (5-HTP) là một acid amin mà cơ thể con người sản xuất tự nhiên. 5-HTP là nguyên liệu để cơ thể sản xuất serotonin, một chất truyền tin hóa học có nhiệm vụ gửi tín hiệu giữa các tế bào thần kinh.
Nồng độ serotonin thấp có liên quan đến trầm cảm, lo lắng, rối loạn giấc ngủ, tăng cân và các vấn đề sức khỏe khác.
Do đó, việc tăng sản xuất serotonin của cơ thể có thể mang lại nhiều lợi ích khác nhau. Đây là nguyên nhân mà các chất bổ sung 5-HTP để sản xuất serotonin ngày càng trở nên phổ biến.
Dưới đây là 5 lợi ích tiềm năng đối với sức khỏe của 5-HTP dựa trên cơ sở khoa học.
- Hỗ trợ giảm cân bằng cách tăng cảm giác no
- Giúp giảm trầm cảm bằng cách tăng mức serotonin
- Cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa
- Giúp giảm tần suất đau nửa đầu
- Thúc đẩy giấc ngủ bằng cách tăng sản xuất melatonin
- Tác dụng không mong muốn có thể xảy ra của 5-HTP
- Liều lượng và hướng dẫn bổ sung thực phẩm chứa 5-HTP
- Kết luận
Hỗ trợ giảm cân bằng cách tăng cảm giác no
5-HTP có thể làm tăng cảm giác no, khiến bạn ăn ít hơn và giảm cân.
Giảm cân có thể làm tăng sản xuất hormone khiến bạn cảm thấy đói. Cảm giác đói liên tục này có thể khiến việc giảm cân không bền vững về lâu dài.
5-HTP có thể chống lại các hormone gây đói này, có tác dụng ngăn chặn sự thèm ăn và giúp bạn giảm cân.
Trong một nghiên cứu trước đây, 20 người mắc bệnh tiểu đường được chỉ định ngẫu nhiên để nhận 5-HTP hoặc giả dược trong 2 tuần. Kết quả cho thấy những người nhận được 5-HTP tiêu thụ ít hơn khoảng 421 calo mỗi ngày so với nhóm dùng giả dược.
Ngoài ra, 5-HTP chủ yếu ức chế lượng calo hấp thụ từ carbohydrate, có liên quan đến việc kiểm soát lượng đường trong máu tốt hơn.
Nhiều nghiên cứu khác cũng phát hiện ra rằng 5-HTP làm tăng cảm giác no và hỗ trợ giảm cân ở những người thừa cân hoặc béo phì. Một nghiên cứu trên động vật cho thấy 5-HTP có thể giảm lượng thức ăn nạp vào quá nhiều do căng thẳng.
Tóm tắt, 5-HTP có khả năng hiệu quả trong việc tăng cảm giác no, điều này có thể giúp bạn ăn ít hơn và giảm cân.
Giúp giảm trầm cảm bằng cách tăng mức serotonin
Mặc dù nguyên nhân chính xác của bệnh trầm cảm phần lớn vẫn chưa được biết, nhưng một số nhà nghiên cứu tin rằng sự mất cân bằng serotonin có thể ảnh hưởng đến tâm trạng của bạn và dẫn đến trầm cảm.
Tuy nhiên, các nghiên cứu khác đã đưa ra những phát hiện trái ngược nhau về mối quan hệ giữa mức serotonin thấp và chứng trầm cảm.
Dù vậy, chất bổ sung 5-HTP được cho là điều trị trầm cảm bằng cách tăng mức serotonin.
Chẳng hạn, một nghiên cứu ở 15 phụ nữ cho thấy rằng việc kết hợp 5-HTP với creatine đã cải thiện các triệu chứng trầm cảm sau 8 tuần. Một nghiên cứu nhỏ khác ở những người mắc bệnh Parkinson đã kết luận rằng 5-HTP có thể giúp cải thiện các triệu chứng trầm cảm so với giả dược.
Tuy nhiên, hầu hết nghiên cứu cho thấy rằng tác dụng chống trầm cảm tiềm ẩn của 5-HTP mạnh hơn khi được kết hợp với các chất khác hoặc thuốc chống trầm cảm so với khi không kết hợp.
Hơn nữa, theo một phân tích tổng hợp gần đây, có rất ít bằng chứng ủng hộ việc sử dụng 5-HTP để điều trị trầm cảm và cần có các nghiên cứu có kiểm soát giả dược chất lượng cao hơn.
Tóm tắt, chất bổ sung 5-HTP làm tăng mức serotonin trong cơ thể, có thể cải thiện các triệu chứng trầm cảm, đặc biệt khi được sử dụng kết hợp với các chất hoặc thuốc chống trầm cảm khác. Tuy nhiên, vẫn cần nghiên cứu thêm để chứng minh.
Cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa
Bổ sung 5-HTP có thể cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa (một tình trạng đặc trưng bởi đau cơ và khớp) cũng như trạng thái cực kỳ mệt mỏi và sương mù não, còn được gọi là “sương mù xơ hóa”.
Hiện chưa xác định được nguyên nhân gây đau cơ xơ hóa, nhưng mức serotonin thấp có liên quan đến tình trạng này.
Điều này đã khiến các nhà nghiên cứu tin rằng việc tăng mức serotonin có thể có lợi cho những người bị đau cơ xơ hóa. Bằng chứng ban đầu cho thấy 5-HTP có thể cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa, bao gồm đau cơ, khó ngủ, lo lắng và mệt mỏi.
Tuy nhiên, chưa có đủ nghiên cứu được thực hiện để đưa ra bất kỳ kết luận rõ ràng nào về hiệu quả của 5-HTP trong việc cải thiện các triệu chứng đau cơ xơ hóa.
Tóm tắt, 5-HTP có thể tăng mức serotonin trong cơ thể bạn, điều này có thể giúp giảm một số triệu chứng đau cơ xơ hóa. Tuy nhiên, việc nghiên cứu thêm là cần thiết.
Giúp giảm tần suất đau nửa đầu
5-HTP được cho là giúp điều trị chứng đau nửa đầu, đó là những cơn đau đầu dữ dội thường kèm theo buồn nôn hoặc rối loạn thị lực.
Trong khi nguyên nhân chính xác của tình trạng này còn đang được tranh luận, một số nhà nghiên cứu tin rằng mức serotonin thấp có thể là nguyên nhân ảnh hưởng.
Một nghiên cứu từ lâu ở 124 người đã so sánh khả năng ngăn ngừa chứng đau nửa đầu của 5-HTP và methysergide, một loại thuốc trị đau nửa đầu phổ biến. Nghiên cứu đã phát hiện ra rằng việc bổ sung 5-HTP hằng ngày trong 6 tháng đã ngăn ngừa hoặc giảm đáng kể số cơn đau nửa đầu ở 71% người tham gia.
Tuy nhiên, có rất ít nghiên cứu gần đây về tác dụng của 5-HTP đối với chứng đau nửa đầu.
Tóm tắt, 5-HTP có thể giúp bạn ít bị chứng đau nửa đầu hơn bằng cách tăng mức serotonin. Tuy nhiên, nghiên cứu còn hạn chế và cần các nghiên cứu mới có chất lượng cao hơn.
Thúc đẩy giấc ngủ bằng cách tăng sản xuất melatonin
5-HTP tạo ra serotonin, có thể được chuyển đổi thành hormone melatonin.
Melatonin đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa giấc ngủ. Lượng melatonin bắt đầu tăng lên vào buổi tối để thúc đẩy giấc ngủ và giảm vào buổi sáng để giúp bạn tỉnh táo.
Do đó, bổ sung 5-HTP có thể thúc đẩy giấc ngủ bằng cách tăng sản xuất melatonin trong cơ thể.
Một nghiên cứu năm 2010 cho thấy rằng sự kết hợp giữa 5-HTP và acid gamma-aminobutyric (GABA) giúp giảm đáng kể thời gian đi vào giấc ngủ, tăng thời gian ngủ và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
GABA là một chất dẫn truyền thần kinh thúc đẩy thư giãn, kết hợp với 5-HTP có thể có tác dụng hiệp đồng. Trên thực tế, một số nghiên cứu trên động vật cho thấy rằng 5-HTP cải thiện chất lượng giấc ngủ và hiệu quả sẽ lớn hơn khi kết hợp với GABA.
Mặc dù những kết quả này đầy hứa hẹn, việc thiếu các nghiên cứu chuyên sâu trên con người khiến việc khuyến nghị 5-HTP để cải thiện chất lượng giấc ngủ trở nên khó khăn, đặc biệt là khi 5-HTP đang được sử dụng riêng lẻ.
Tóm tắt, 5-HTP có thể thúc đẩy giấc ngủ bằng cách tăng sản xuất melatonin, một loại hormone điều hòa giấc ngủ quan trọng.
Tác dụng không mong muốn có thể xảy ra của 5-HTP
Một số người có thể bị buồn nôn, tiêu chảy, nôn mửa và đau dạ dày khi dùng chất bổ sung 5-HTP. Những tác dụng phụ này phụ thuộc vào liều lượng, nghĩa là các triệu chứng sẽ trở nên tồi tệ hơn khi dùng liều lượng cao.
Theo một quan sát từ trước, 5-HTP được khuyến nghị nên bắt đầu với liều 50 miligam (mg) ba lần mỗi ngày trong bữa ăn, có thể tăng liều lượng này lên tới 100 mg ba lần mỗi ngày nếu cần.
Đối với chứng mất ngủ, nên bắt đầu với liều 50 mg 5-HTP và tăng dần lên 100 – 300 mg mỗi ngày trước khi đi ngủ có thể giúp giảm thiểu tác dụng phụ.
Lưu ý rằng một số loại thuốc khác cũng làm tăng sản xuất serotonin. Kết hợp các loại thuốc này với 5-HTP có thể gây ra mức serotonin nguy hiểm trong cơ thể. Đây được gọi là hội chứng serotonin, một tình trạng có khả năng đe dọa đến tính mạng.
Các loại thuốc có thể làm tăng mức serotonin trong cơ thể bao gồm một số loại thuốc chống trầm cảm, thuốc ho hoặc thuốc giảm đau kê đơn.
Vì 5-HTP cũng có thể thúc đẩy giấc ngủ nên khi dùng cùng với thuốc kê đơn an thần, chẳng hạn như Klonopin, Ativan hoặc Ambien, có thể gây buồn ngủ quá nhiều.
Do khả năng gây tác động tiêu cực khi dùng chung với các loại thuốc khác, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi bổ sung 5-HTP.
Tóm tắt, một số người có thể gặp tác dụng phụ khi bổ sung 5-HTP. Thông báo với bác sĩ trước khi bổ sung 5-HTP để đảm bảo an toàn cho bạn.
Liều lượng và hướng dẫn bổ sung thực phẩm chứa 5-HTP
Là một chất bổ sung, 5-HTP đến từ hạt của một loại cây bụi ở Châu Phi có tên là Griffonia simplicifolia.
Những chất bổ sung này không giống như chất bổ sung L-tryptophan, cũng có thể làm tăng mức serotonin.
L-tryptophan là một acid amin thiết yếu có trong thực phẩm giàu protein, chẳng hạn như các sản phẩm từ sữa, thịt gia cầm, thịt, đậu xanh và đậu nành.
Mặt khác, 5-HTP có trong một số loại thực phẩm, nhưng chỉ với một lượng rất nhỏ.
Không có khuyến nghị chính thức nào về lượng 5-HTP bạn nên dùng. Mặc dù các nghiên cứu gần đây vẫn cần chất lượng cao hơn, đây là những liều lượng được sử dụng trong nhiều nghiên cứu khác nhau:
- Kiểm soát cân nặng: 250–300 mg, 30 phút trước mỗi bữa ăn hoặc 750 mg mỗi ngày
- Cải thiện tâm trạng: 100 mg, hai lần mỗi ngày
- Giảm triệu chứng đau cơ xơ hóa: 100 mg, 3–4 lần mỗi ngày với bữa ăn trong ít nhất 2 tuần
- Chứng đau nửa đầu: 600 mg mỗi ngày trong ít nhất 6 tháng
- Hỗ trợ giấc ngủ: 100–300 mg trước khi đi ngủ
Tóm tắt, liều khuyến nghị sử dụng 5-HTP tùy thuộc vào mục đích sử dụng. Tuy nhiên, cần nghiên cứu thêm để xác định các khuyến nghị về liều lượng cụ thể.
Kết luận
Cơ thể bạn chuyển đổi 5-HTP thành serotonin, một chất điều chỉnh sự thèm ăn, cảm giác đau và giấc ngủ.
Bổ sung 5-HTP có thể giúp tăng mức serotonin trong cơ thể.
Mức serotonin cao hơn có thể mang lại nhiều lợi ích, chẳng hạn như thúc đẩy giảm cân, cải thiện các triệu chứng trầm cảm và đau cơ xơ hóa, giảm tần suất các cơn đau nửa đầu và giúp bạn ngủ ngon hơn.
Tác dụng phụ nhỏ có liên quan đến 5-HTP, nhưng chúng có thể được giảm thiểu bằng cách bắt đầu với liều nhỏ và tăng dần liều lượng.
Với nhận định 5-HTP có thể tương tác tiêu cực với một số loại thuốc, hãy trao đổi với bác sĩ để đảm bảo sử dụng 5-HTP một cách an toàn.
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm