Cây nần nghệ (nần vàng) là gì? Công dụng của nần nghệ với sức khỏe

Cây nần nghệ hay là cây nần vàng là một loại thực vật có tính đặc hữu của vùng Trung Quốc, Đài Loan như trước đây. Bên cạnh đó, tại các quốc gia như Myanmar, Ấn Độ và vùng Tây Bắc của Việt Nam cũng xuất hiện loại cây này nhưng số lượng khá ít. Loại cây này thuộc họ Củ nâu và có tên khoa học là Dioscorea collettii. Nhiều đồng bào dân tộc thiểu số người Dao còn gọi loại cây này với tên khác là cây mài đắng.

Cây nần nghệ là một dược liệu quý đã được đưa vào Sách Đỏ

Cây nần sẽ có sự phát triển tốt nhất ở mức độ cao trên 1.500m so với mực nước biển do đặc tính là cây thân dây leo, thân cuốn nên có độ leo tương đối tốt. Phần thân cây thường giống cây sắn và phần củ có màu nâu vàng, bên trong cũng là màu vàng như sần sùi hơn. Rễ cây này giống với râu hùm (tên trong tiếng dân tộc Dao có ý nghĩa là loại râu của hổ). Phần lá có hình trái tim và hạt có cánh tròn, khi phần thân khô sẽ chuyển sang màu đen đặc trưng.

Với đặc điểm của rễ cây là màu vàng cùng nhiều nhánh ngắn nên thường tạo thành một khối có đường kính dao động khoảng 20cm. Phần thân rễ do nằm dưới đất và tháng 2, tháng 3 mới mọc thân để sinh trưởng. Do đó đến tháng 5, tháng 6 mới bắt đầu ra hoa và kết quả. Nếu các bạn đang thắc mắc cây nần nghệ sống ở đâu thì tại Việt Nam, loài cây này thường mọc ở trong rừng và xuất hiện khá rải rác xen lẫn cây bụi ở ven suối, sườn núi,… nên khá khó khăn trong việc khai thác và sử dụng.

Về thành phần loại cây nần vàng tập trung là phần rễ có chứa hàm lượng diosgenin khá cao – đây là một dạng saponin steroid (3-5%). Do đó, trong Dược điển Việt Nam rễ loại cây này chứa đến hơn 2,5% diosgenin tính theo dược liệu khô.

Đến thời kỳ hoa nở, hàm lượng diosgenin sẽ tăng lên mức cao nhất (4,4%)

Về mùi vị của củ nần được đưa ra đó là vị đắng, chát nhẹ và mùi thơm khá nồng nên những ai không quen sẽ khá khó chịu.

Do cây nần vàng thường chỉ sử dụng phần thân rễ đã được phơi khô để dùng làm thuốc do đó việc thu hái và chế biến cũng sẽ diễn ra từ tháng 6 hoặc vào thời điểm khi thân rễ đã đạt mức to nhất, chứa nhiều hoạt chất diosgenin nhất.

Khi chế biến củ nần vàng sẽ được tiến hành thái lát mỏng, phơi khô đều hoặc tiến hành nấu thành dạng cao sẽ sử dụng được lâu dài nhất.

Đối với tác dụng của cây nần nghệ đã được chứng minh trong Y học cổ truyền cụ thể là các công trình nghiên cứu về cây thuốc dược liệu quý đã được giải thưởng Hồ Chí Minh của TS. Lương y Nguyễn Hoàng (Nguyên Giảng viên trường ĐH Dược Hà Nội). Cụ thể về tác dụng của loại cây này sẽ được đưa ra như sau:

Nần nghệ có tác dụng giảm mỡ máu khá hiệu quả

• Tác dụng làm hạ lượng cholesterol trong máu, hạ nhanh lượng mỡ máu trong những bệnh nhân đang mắc rối loạn lipid máu cao và hoàn toàn không để lại những tác dụng phụ không mong muốn.
• Tác dụng hạ nhanh cholesterol xấu tương đối nhanh (LDL – lipoprotein tỷ trọng thấp) – đây là một phân tử mỡ bám vào thành mạch gây xơ vữa cần loại bỏ.
• Tác dụng điều hòa về chức năng gan do thành phần diosgenin cao đồng thời kiểm soát bệnh lý gan nhiễm mỡ của người bệnh.
• Tác dụng tăng nhanh hàm lượng cholesterol tốt (HDL – lipoprotein tỷ trọng cao)
• Tác dụng hạ huyết áp nhanh đối với những bệnh nhân mắc bệnh lý tăng huyết áp.
• Tác dụng điều trị bệnh viêm khớp hiệu quả và an toàn cao.

Đối với tác dụng chính của cây nần nghệ trong chữa các bệnh lý mỡ máu cao thì do thành phần của loại cây này chứa nhóm saponin steroid, chủ yếu là diosgenin – đây chính là tiền chất của nhiều loại thuốc steroid tổng hợp trên thị trường hiện nay.

 Nần nghệ có tác dụng hiệu quả trong điều trị mỡ máu cao

Các nghiên cứu đã đưa ra, Diosgenin có tác dụng cao giúp điều trị các bệnh lý chuyển hóa cao như tăng hàm lượng cholesterol máu, rối loạn lipid máu, bệnh lý về tiểu đường, các loại viêm và ung thư khá phổ biến. Tác dụng của Diosgenin trong nần vàng chính là nguyên nhân khiến hàm lượng triglycerid huyết tương và gan giảm nhanh chóng từ đó thúc đẩy sự biệt hóa những tế bào mỡ và ức chế sự viêm ở các mô mỡ.

Bên cạnh đó, thành phần diosgenin còn có thể cải thiện nhanh chóng tình trạng oxy hóa và ngăn ngừa sự lão hóa của các tế bào gan khiến chức năng về gan được cải thiện theo chiều hướng tối ưu hơn.

Một số bài thuốc chữa mỡ máu từ nần nghệ các bạn có thể tham khảo: 

• Bài thuốc dùng nần vàng sắc uống trị mỡ máu: Sử dụng 15g nần vàng khô hoặc 40g củ tươi sơ chế sạch sẽ và thái mỏng. Sắc chung với 500ml nước đến khi cạn còn 300ml rồi chia nhỏ uống làm 2 lần trong ngày sau bữa ăn khoảng 30 phút.
• Bài thuốc dùng cao nần nghệ vàng chữa mỡ máu: Người bệnh bị mỡ máu có thể dùng cao nần vàng theo một lượng vừa đủ pha cùng nước ấm để uống sau bữa ăn, bài thuốc này có tác dụng tương tự như sắc nước uống nói trên.

Về liều dùng của cây nần nghệ được đưa ra đó là nên uống với lượng nước nhiều từ 300-500ml/ ngày và cần cách bữa ăn khoảng 30 phút. Khi đó hiệu quả hấp thụ mới được tăng lên tốt nhất. Nên uống theo từng đợt trong vòng 4 tuần, sau 1 đợt sẽ nghỉ từ 3-5 ngày sau đó lại tiếp tục uống để có hiệu quả cao nhất, cải thiện mỡ máu cũng như tình trạng sức khỏe ngày càng ổn định.

Sử dụng nần nghệ đúng cách để đạt hiệu quả chăm sóc sức khỏe tốt nhất

Số lượng nần vàng không có nhiều cũng như khó tìm kiếm nguyên liệu do vùng trồng dược liệu còn hạn chế, chủ yếu là trong tự nhiên do vậy địa chỉ uy tín để mua cũng không nhiều. Bạn nên tham khảo các nhà thuốc Y học cổ truyền lớn.

Giá nần nghệ khô cũng ở mức tương đối cao, dao động từ 500.000đ/ kg – 800.000đ/ kg tùy vào từng thời điểm khác nhau.

Mặc dù là một loại dược liệu quý hiếm đã được nghiên cứu và đánh giá với những tác dụng cụ thể giúp điều trị mỡ máu cho người bệnh. Tuy nhiên tùy vào từng cơ địa và bệnh lý khác nhau mà khi sử dụng cũng có nhiều thay đổi mà mọi người cần hết sức lưu ý. 

Đối với phụ nữ mang thai, đang cho con bú để có thể tránh được những tác dụng phụ không mong muốn có thể xảy ra ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nên hạn chế dùng.

Hy vọng những thông tin được chia sẻ qua bài viết đã cung cấp cho các bạn nhiều thông tin hữu ích về dược liệu nần nghệ. Chúc các bạn luôn có sức khỏe tốt và cùng theo dõi Medigo để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích để chăm sóc sức khỏe cho bản thân, gia đình và những người thân yêu nhé!