Cà rốt tím có tốt không? Dinh dưỡng, lợi ích và công dụng
Ngày cập nhật
1. Tổng quan về cà rốt tím
Có lẽ chúng ta đã quá quen thuộc với hình ảnh củ cà rốt màu cam, thế nhưng ít ai biết rằng ban đầu cà rốt có màu tím hoặc màu trắng. Ngay từ thế kỷ thứ 10 sau Công Nguyên, người Ba Tư và người tại vùng cao nguyên Iran đã sử dụng cà rốt tím như một loại cây lương thực chính, và chúng có màu tím hoặc trắng.
Màu cam của hiện tại là do sự biến đổi gen được phát triển bởi công nghệ lai giống hiện đại từ một giống cà rốt màu vàng mới. Trước đây phương Đông thường dùng loại cà rốt tím và đỏ, còn phương Tây dùng cà rốt cam, trắng hoặc vàng. Tuy nhiên hiện nay, cà rốt màu cam và trắng là thực phẩm phổ biến nhất, còn các loài cà rốt khác thường ít được sử dụng hơn.
2. Thành phần dinh dưỡng của cà rốt tím
Mọi loại cà rốt dù màu sắc gì cũng đều có chứa hàm lượng dinh dưỡng cao như chất xơ, vitamin A, vitamin C, kali, mangan, các vitamin nhóm B... Chưa kể cà rốt cũng chứa rất ít calo, chỉ với 52 calo cho khoảng 128gr cà rốt.
Riêng với cà rốt tím, chúng chứa hàm lượng anthocyanins – một chất chống oxy hóa mạnh mẽ thường được tìm thấy trong các loại quả mọng và rau củ màu tím như mâm xôi, nho, bắp cải tím.
Anthocyanins là một chất chống oxy hóa mạnh thuộc họ polyphenol, có tác dụng ngăn chặn sự stress oxy hóa, ngăn gốc tự do gây tác động xấu tới cơ thể. Vì gốc tự do là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ung thư, suy giảm thần kinh, bệnh tim và làm đẩy nhanh tốc độ lão hóa.
Cà rốt tím chứa dồi dào các thành phần dinh dưỡng
3. Tác dụng chống oxy hóa mạnh mẽ
Anthocyanin là một chất có khả năng chống oxy hóa polyphenol mạnh mẽ với nhiều công dụng tuyệt vời. Bổ sung cà rốt tím – một thực phẩm giàu anthocyanin vào trong chế độ ăn hàng ngày sẽ giúp bảo vệ cơ thể chống lại các tình trạng viêm nói chung.
Anthocyanin hoạt động như chất chống viêm dựa trên cơ chế tiêu giảm các hợp chất gây viêm có hại như cytokine, điều này còn giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh nguy hiểm như bệnh tim.
Nhiều nghiên cứu đánh giá đã cho thấy chế độ ăn giàu Anthocyanin đã cải thiện đáng kể sự lưu thông máu, giúp tăng cường chức năng mạch máu hơn so với những người không ăn. Phải biết rằng sự kém lưu thông máu và suy giảm chức năng của mạch máu là những nguyên nhân hàng đầu gây nên các vấn đề về bệnh tim. Đây cũng là lý do vì sao việc bổ sung Anthocyanin giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh tim.
Anthocyanin cũng đã được chứng minh có tác dụng chống lại sự suy giảm tinh thần và tăng cường trí não, bao gồm cả trí nhớ và khả năng học tập ở cả trẻ em và người cao tuổi.
Tăng cường các thực phẩm chứa Anthocyanin cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 ở một số đối tượng nguy cơ.
Ngoài Anthocyanin thì cà rốt tím còn chứa thành phần chất chống oxy hóa polyphenol khác như axit chlorogen và axit caffeic. Các chất chống oxy hóa trong cà rốt tìm được đánh giá là cao hơn gấp 9 lần so với cà rốt có màu khác.
Cà rốt tím chứa hàm lượng chất chống oxy hóa Anthocyanin cao
Các chất chống oxy hóa polyphenol đã được nhiều nghiên cứu chứng minh là có tác dụng tăng cường sức khỏe, giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, một số loại ung thư và suy giảm tinh thần.
4. Tác dụng ngăn ngừa ung thư
Nhiều nghiên cứu đã cho thấy các chất oxy hóa mạnh mẽ trong cà rốt cọng tím là tác nhân có đặc tính chống ung thư, ức chế sự phát triển và lan rộng của tế bào ung thư ở một số trường hợp ung thư vú, gan, máu, ruột kết, da...
Vài nghiên cứu khác cho kết quả đối với những người ăn nhiều rau củ màu tím sẽ ít có nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng hơn so với những người không ăn.
Đặc biệt, nghiên cứu ở 141,187 phụ nữ đã cho thấy việc bổ sung cà rốt tím vào khẩu phần ăn giúp giảm tới 21% nguy cơ mắc ung thư vú.
5. Tác dụng hỗ trợ giảm cân
Cà rốt tím dù chứa nhiều hàm lượng dinh dưỡng nhưng lại chứa rất ít calo, đây cũng là loại rau có lượng chất xơ và khoáng chất cơ lợi, thân thiện với việc giảm cân. Cà rốt tím là nguồn cung cấp chất xơ hòa tan tốt, có khả năng giảm cảm giác thèm ăn đồng thời hạn chế lượng đồ ăn được nạp vào cơ thể bằng cách tăng cường các hormone tạo cảm giác no.
Bổ sung cà rốt tím vào khẩu phần ăn, thay thế các đồ ăn chế biến sẵn bằng các bữa ăn nhẹ có nguồn gốc thực vật sẽ giúp giảm lượng calo nạp vào tổng thể, tăng cảm giác no nhanh hơn và giảm cảm giác thèm ăn. Từ đó giúp bạn giảm cân lành mạnh mà vẫn đảm bảo sức khỏe.
Ăn cà rốt tím giúp tăng cường chất xơ, giảm cảm giác thèm ăn và hỗ trợ giảm cân
Ngoài ra các thực phẩm giàu anthocyanin giống như cà rốt tím cũng có tác dụng giúp giảm cân cho cả nam và nữ.
6. Có lợi đối với một số bệnh lý
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng cà rốt tím đem lại lợi ích cho một số tình trạng bệnh lý như hội chứng chuyển hóa hay tình trạng viêm đường ruột.
6.1 Hội chứng chuyển hóa
Là một tình trạng khá đặc biệt với một loạt những biểu hiện như tăng cholesterol cao, huyết áp tăng, lượng đường trong máu tăng, mỡ bụng nhiều. Điều này là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc các bệnh lý nguy hiểm như tiểu đường type 2, bệnh tim và thậm chí là tử vong.
Các nghiên cứu cho thấy anthocyanin trong cà rốt tím có thể giúp giảm cholesterol, giảm lượng đường huyết và cải thiện các triệu chứng liên quan đến hội chứng chuyển hóa. Bao gồm cả cải thiện các vấn đề như gan nhiễm mỡ, giảm đường huyết, ổn định huyết áp và cải thiện cứng cơ tim.
Mặc dù vậy, đây cũng là một thành phần hứa hẹn có nhiều công dụng cần được phát triển và ứng dụng hơn nữa trong điều trị bệnh lý liên quan đến chuyển hóa.
6.2 Viêm đại tràng và viêm đường ruột
Bệnh viêm ruột (IBD) là tình trạng viêm mãn tính ở một phần hay toàn bộ đường tiêu hóa. Nhiều nghiên cứu trên động vật và phòng Lab cho thấy các tác dụng khá khả quan khi sử dụng cà rốt tím để cải thiện một số tình trạng viêm ruột như viêm loét đại tràng.
Cà rốt tím cũng giúp cải thiện tình trạng viêm đường ruột
Trong số đó, nồng độ protein gây viêm ruột đã được giảm đáng kể khi bổ sung bột cà rốt tím, đồng thời yếu tố hoại tử khối u-⍺ và interleukin-6 cũng được cải thiện theo chiều tích cực.
Hàm lượng anthocyanin trong cà rốt tím là một trong những tác nhân giúp giảm viêm và có tác dụng tốt trong chống viêm ở những trường hợp viêm tế bào ruột.
7. Dễ dàng thêm vào chế độ ăn
Cà rốt cọng tím không chỉ giàu dinh dưỡng mà còn thơm ngon và được sử dụng đa dạng trong các món ăn hàng ngày. Bạn có thể thêm loại rau củ này vào bữa ăn bằng nhiều phương pháp như:
- Thái nhỏ, xay nhuyễn hoặc bào nhỏ và thêm vào món salad trộn.
- Nướng với dầu oliu, muối và tiêu.
- Nấu thành món hummus.
- Bổ sung vào các món nướng.
- Cắt lát và ăn kèm với nước chấm.
- Tự làm nước trái cây và sinh tố từ cà rốt tím.
- Cắt lát và nướng để thay thế các loại khoai tây chiên nhiều dầu mỡ ở bên ngoài.
- Thái nhỏ và thêm vào các món xào thơm ngon.
- Thái mỏng rồi trộn với pesto.
- Bào nhỏ và trộn salad cùng dầu oliu hay thảo mộc tươi.
- Làm súp, hầm hoặc nấu thành nước dùng.
- Hầm canh với nhiều gia vị.
Có rất nhiều cách nấu để thưởng thức cà rốt tím vừa ngon vừa đảm bảo dinh dưỡng tối ưu cho sức khỏe mà bạn có thể tham khảo.
Món ăn ngon bổ dưỡng từ cà rốt tím
8. Tổng kết
Cà rốt tím chứa lượng lớn vitamin, khoáng chất và các chất xơ có lợi cho sức khỏe. Bên cạnh đó hàm lượng chất chống oxy hóa mạnh anthocyanin có trong cà rốt tím cao hơn gấp nhiều lần các loại cà rốt khác. Thành phần này đem lại nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe, giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh lý như tiểu đường, bệnh tim, ung thư, viêm ruột và các vấn đề về rối loạn chuyển hóa.
Bổ sung cà rốt tím vào khẩu phần ăn hàng ngày cũng là cách giúp bạn giảm cân, cải thiện các vấn đề sức khỏe. Những loại rau củ có màu sắc rực rỡ như cà rốt tím là một nguyên liệu không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn thêm màu sắc cho nhiều món ăn yêu thích của gia đình bạn.
Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có
những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO.
Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.
Đánh giá bài viết này
(8 lượt đánh giá).Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm