Guarana là gì? Tác dụng của hạt guarana với sức khỏe

Guarana là một loại cây đặc trưng của Brazil có nguồn gốc từ lưu vực sông Amazon. Guarana có tên khoa học là Paullinia cupana, đây là loại cây leo có giá trị dinh dưỡng cao.

Guarana là một loại cây đặc trưng tại Brazil

Quả guarana khi chín có kích thước tương tự hạt cà phê. Hình dáng của nó giống như mắt người, với lớp vỏ màu đỏ bao quanh một hạt màu đen được bao phủ bởi một lớp màng trắng.

Chiết xuất guarana được sản xuất bằng cách xay nhỏ hạt thành dạng bột. Các bộ lạc vùng Amazon đã sử dụng guarana trong nhiều thế kỷ vì các đặc tính trị bệnh của nó. 

Guarana chứa một loạt các chất kích thích như caffeine, theophylline và theobromine. Ngoài ra, nó cũng có các chất chống oxy hóa như tannin, saponin và catechin.

Ngày nay, 70% sản lượng guarana sản xuất được sử dụng trong ngành công nghiệp đồ uống, trong nước giải khát và nước tăng lực, trong khi 30% còn lại được chế biến thành dạng bột.

2.1 Giàu chất chống oxy hóa

Guarana chứa nhiều loại hợp chất có đặc tính chống oxy hóa, bao gồm: Caffeine, theobromine, tanin, saponin và catechin.

Guarana chứa nhiều hợp chất có đặc tính chống oxy hóa

Trên thực tế, trong hạt guarana có thành phần chống oxy hóa tương tự như trà xanh. Chất chống oxy hóa rất quan trọng vì chúng có khả năng vô hiệu hóa các phân tử gây hại được gọi là các gốc tự do. Những phân tử này có thể tương tác với các bộ phận trong tế bào của bạn và gây ra những thiệt hại liên quan đến lão hóa, bệnh tim, ung thư và các bệnh khác.

Các nghiên cứu trên ống nghiệm đã phát hiện ra rằng đặc tính chống oxy hóa của hạt guarana có thể chống lại sự phát triển của các tế bào ung thư và giảm nguy cơ mắc bệnh tim cũng như lão hóa da.

2.2 Có thể giảm mệt mỏi và cải thiện sự tập trung

Guarana thường được biết đến như một thành phần quen thuộc trong các loại đồ uống tăng cường năng lượng phổ biến. Đây là một nguồn caffeine tuyệt vời, giúp bạn duy trì sự tập trung và năng lượng tinh thần.

Trên thực tế, hạt guarana có thể chứa lượng caffeine cao gấp 4 đến 6 lần so với hạt cà phê thông thường. Caffeine hoạt động bằng cách ngăn chặn những tác động của adenosine, một hợp chất giúp não bạn thư giãn. Nó liên kết với các thụ thể Adenosine và ngăn không cho chúng được kích hoạt.

Một nghiên cứu khác đã chỉ ra rằng những người dùng thực phẩm bổ sung chứa các dưỡng chất guarana cảm thấy ít mệt mỏi hơn sau khi hoàn thành các bài kiểm tra so với những người dùng chất giả dược.

Điều thú vị là các nghiên cứu này cũng đã chỉ ra rằng guarana có thể làm giảm mệt mỏi tinh thần do điều trị bệnh ung thư mà không gây ra bất kỳ tác dụng phụ đáng kể nào.

2.3 Có thể giúp cải thiện trí nhớ tốt hơn trong quá trình học tập

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng hạt guarana có thể cải thiện khả năng học tập và ghi nhớ của bạn. Một thí nghiệm cho thấy những học sinh được bổ sung 37,5mg hoặc 75mg guarana có điểm số cao hơn những học sinh không được bổ sung guarana trong quá trình thử nghiệm. Vì guarana liều lượng thấp cung cấp lượng cafein thấp nên những người làm thí nghiệm tin rằng các hợp chất khác trong guarana ngoài caffeine có thể giúp học sinh cải thiện khả năng học tập tốt hơn.

Guarana giúp cải thiện tâm trạng và trí nhớ 

Mặc dù cả guarana và nhân sâm đều giúp cải thiện trí nhớ và hiệu suất trong các bài kiểm tra, nhưng những người nhận được guarana đã chú ý nhiều hơn đến nhiệm vụ của họ và hoàn thành chúng một cách nhanh hơn. Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật đã chỉ ra rằng guarana có thể cải thiện khả năng ghi nhớ.

2.4 Thúc đẩy quá trình giảm cân

Người ta ước tính rằng cứ ba người trưởng thành ở Mỹ thì sẽ có một người bị béo phì. Tình trạng béo phì đang ngày càng trở thành một mối lo ngại lớn vì nó liên quan đến nhiều bệnh mãn tính như bệnh tim, tiểu đường loại hai và thậm chí là cả ung thư.

Sử dụng thường xuyên loại hạt này có thể giúp giảm cân hiệu quả 

Điều thú vị là hạt guarana có khả năng hỗ trợ quá trình giảm cân. Đầu tiên, guarana là một nguồn caffeine dồi dào, có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể bạn lên khoảng 3-11% trong vòng 12 giờ. Kích thích trao đổi chất nhanh hơn có nghĩa là cơ thể bạn tiêu hao lượng calo nhiều hơn trong thời gian nghỉ ngơi.

Thêm vào đó, các nghiên cứu được thực hiện trên ống nghiệm đã phát hiện rằng guarana có khả năng ức chế việc sản xuất các gen liên quan đến tế bào mỡ và đồng thời thúc đẩy việc sản xuất các gen gây ức chế quá trình này.

Tuy nhiên, tác động của guarana đối với việc sản xuất tế bào mỡ ở người vẫn còn chưa được rõ ràng.

2.5 Có thể làm giảm tiêu chảy mãn tính và điều trị táo bón

Guarana đã được sử dụng trong nhiều thế kỷ như một loại thuốc bổ dạ dày tự nhiên để điều trị các vấn đề về tiêu hóa như tiêu chảy mãn tính và táo bón. Nó có đặc tính chống tiêu chảy vì lượng tanin lớn mà nó mang lại hoặc chất chống oxy hóa có nguồn gốc từ thực vật.

Tanin được biết đến với khả năng làm se da, có nghĩa là chúng có thể liên kết và làm co rút các mô. Điều này cho phép tanin chống thấm nước vào các bức tường của đường tiêu hóa, hạn chế lượng nước được tiết ra vào ruột của bạn.

Mặt khác, hạt guarana rất giàu caffeine và có thể hoạt động như một loại thuốc nhuận tràng tự nhiên.

Guarana giúp làm giảm tiêu chảy mãn tính và táo bón

Caffeine kích thích quá trình co bóp, một quá trình kích hoạt các cơn co thắt trong cơ bắp của ruột và đại tràng. Điều này có thể làm giảm táo bón bằng cách đẩy các chất tiêu hóa xuống phần trực tràng.

Liều thấp của guarana không cung cấp nhiều caffeine, do đó chúng thường có tác dụng chống tiêu chảy. Liều cao cung cấp nhiều caffeine hơn và có thể có tác dụng nhuận tràng.

2.6 Có thể tăng cường sức khỏe tim mạch

Bệnh tim là nguyên nhân gây ra 1/4 số ca tử vong ở Mỹ. Guarana có thể hỗ trợ sức khỏe tim mạch bằng cách cải thiện lưu lượng máu và ngăn chặn những cục máu đông. Nó cũng có thể làm giảm quá trình oxy hóa cholesterol LDL “xấu”.

Trên thực tế, những người trưởng thành tiêu thụ guarana có thể có lượng LDL bị oxy hóa thấp hơn tới 27% so với những người trưởng thành ở độ tuổi tương tự không ăn loại quả này.

Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu về mối liên hệ giữa sức khỏe tim mạch và guarana đều đến từ các nghiên cứu trong ống nghiệm. Cần có thêm nhiều nghiên cứu dựa trên con người hơn trước khi có thể đưa ra các khuyến nghị.

2.7 Có thể giúp giảm đau

Trong lịch sử, hạt guarana được các bộ lạc Amazon sử dụng như một loại thuốc giảm đau tự nhiên. Các đặc tính giảm đau của guarana là do hàm lượng caffeine cao mà nó mang lại. Caffeine đóng một vai trò trong việc kiểm soát các cơn đau, vì nó liên kết và ngăn chặn các thụ thể adenosine. Trong số các thụ thể này, có hai thụ thể là A1 và A2a có liên quan đến việc gửi tín hiệu về cảm giác đau trên cơ thể.

Guarana được các bộ lạc Amazon sử dụng như một loại thuốc giảm đau

Khi caffeine liên kết với các thụ thể này, nó có thể làm giảm cảm giác đau. Đây là một lý do tại sao caffeine thường được tìm thấy trong nhiều loại thuốc giảm đau không cần kê đơn. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng nó có thể tăng cường đáng kể hiệu quả của những loại thuốc này.

2.8 Có thể cải thiện vẻ ngoài của da

Do đặc tính chống oxy hóa và kháng khuẩn mạnh, guarana đã trở thành một thành phần phổ biến trong ngành sản xuất mỹ phẩm. Nó thường được thêm vào các sản phẩm làm đẹp như kem chống lão hóa, nước hoa, xà phòng và cả các sản phẩm dưỡng tóc.

Hơn nữa, hàm lượng caffeine có trong guarana còn giúp hỗ trợ quá trình lưu thông máu đến da. Các nghiên cứu trên ống nghiệm đã chỉ ra rằng các chất chống oxy hóa trong guarana có thể làm giảm đáng kể các tổn thương da do quá trình lão hóa.

Hơn nữa, các nghiên cứu trên động vật đã cho thấy rằng mỹ phẩm chứa guarana có thể giúp cải thiện độ đàn hồi của da, làm giảm tình trạng chảy xệ ở vùng má và giảm thiểu vết nhăn xung quanh mắt.

2.9 Có thể có đặc tính chống ung thư

Ung thư là một căn bệnh đặc trưng bởi sự phát triển không kiểm soát của các tế bào. Các nghiên cứu trên động vật và trong phòng thí nghiệm đã cho thấy guarana có khả năng bảo vệ DNA khỏi tổn thương, ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư và thậm chí gây chết tế bào ung thư.  

Mang lại đặc tính chống ung thư cho cơ thể người 

Một nghiên cứu trên chuột cho thấy những con chuột ăn guarana có ít tế bào ung thư hơn đến 58% và tỷ lệ tế bào ung thư chết tăng gần 5 lần so với những con không được ăn guarana.

Nghiên cứu khác trên ống nghiệm cũng cho thấy rằng guarana ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư trong ruột kết và thậm chí gây chết các tế bào này.

Các nhà khoa học cho rằng đặc tính chống ung thư tiềm năng của guarana có thể liên quan đến hàm lượng xanthines, đây là một hợp chất tương tự như caffeine và theobromine.

Tuy nhiên, mặc dù kết quả từ các nghiên cứu trên động vật và ống nghiệm rất hứa hẹn nhưng chúng ta vẫn cần nhiều nghiên cứu hơn trên cơ thể người để hiểu rõ hơn về khả năng này.

2.10 Có đặc tính kháng khuẩn

Guarana chứa nhiều hợp chất có khả năng ngăn chặn hoặc tiêu diệt vi khuẩn có hại. Một trong những loại vi khuẩn này là Escherichia coli (E. coli), sống trong ruột của con người và động vật. Hầu hết các loại vi khuẩn E. coli đều không gây hại, tuy nhiên một số loại có thể gây ra tiêu chảy hoặc bệnh tật.

Các nghiên cứu cũng đã phát hiện rằng guarana có khả năng ngăn chặn sự phát triển của Streptococcus mutans (S. mutans), một loại vi khuẩn có khả năng gây ra vết bám trên răng dẫn đến sâu răng. Người ta tin rằng sự kết hợp giữa caffeine và các hợp chất thực vật khác như catechin hoặc tannin là nguyên nhân gây ra tác dụng kháng khuẩn của guarana. 

2.11 Có thể bảo vệ chống lại các rối loạn về mắt liên quan đến tuổi tác

Việc thị lực giảm dần do tuổi tác là một hiện tượng rất bình thường. Các yếu tố như ánh sáng mặt trời, chế độ ăn uống không tốt và một số thói quen sống như hút thuốc có thể dần làm cho đôi mắt mệt mỏi và gia tăng nguy cơ mắc các vấn đề liên quan đến thị lực khi tuổi tác gia tăng.

Trong guarana, có chứa những hợp chất có khả năng chống lại các tác động căng thẳng oxy hóa, một trong những nguyên nhân chính gây ra các vấn đề về thị lực liên quan đến tuổi tác như thoái hóa điểm vàng, đục thủy tinh thể và tăng áp lực trong mắt.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người thường xuyên sử dụng guarana có thể tự đánh giá thị lực của họ tốt hơn so với những người ít hoặc không sử dụng.

Guarana chống lại các rối loạn về mắt liên quan đến tuổi tác

Trong cùng một nghiên cứu, các nhà khoa học đã thực hiện các thử nghiệm trong ống nghiệm để kiểm tra xem liệu guarana có khả năng bảo vệ tế bào mắt khỏi các hợp chất gây căng thẳng oxy hóa hay không? Kết quả cho thấy guarana đã làm giảm đáng kể sự mức độ tổn thương của DNA và tình trạng chết tế bào mắt so với những nhóm đối chứng.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng hiện tại vẫn còn rất ít nghiên cứu liên quan đến guarana và các vấn đề về thị lực do tuổi tác. Cần thêm nhiều nghiên cứu hơn nữa trên cơ thể người để có thể đưa ra những khuyến nghị cụ thể nhất. 

2.12 An toàn và ít tác dụng phụ

Guarana được cho là an toàn và được phổ biến rộng rãi. Nghiên cứu cho thấy guarana có ít độc tính ở liều từ thấp đến trung bình. Ở mức liều lượng cao, guarana có thể gây ra nhiều tác dụng phụ tương tự như khi uống quá nhiều caffein, bao gồm: 

• Tim đập nhanh
• Mất ngủ
• Nhức đầu
• Co giật
• Sự lo lắng
• Thần kinh
• Đau bụng
• Run rẩy

Cần chú ý rằng là caffeine có thể gây nghiện và dẫn đến sự phụ thuộc ở liều lượng cao. Phụ nữ mang thai nên tránh hoặc hạn chế việc tiêu thụ guarana, vì cafein có thể vượt qua hàng rào bảo vệ gây ảnh hưởng tới thai nhi. Việc tiêu thụ quá nhiều caffein có thể dẫn đến tình trạng tăng trưởng không bình thường ở thai nhi hoặc làm tăng nguy cơ sảy thai.

Mặc dù không có liều lượng chính thức được khuyến nghị dành cho guarana, nhưng hầu hết các nghiên cứu trên con người đã phát hiện rằng việc sử dụng liều thấp từ 50-75 mg có thể mang lại các lợi ích tốt cho sức khỏe liên quan đến guarana.

Tóm lại, Guarana có khả năng giảm mệt mỏi, tăng cường năng lượng, hỗ trợ học tập và trí nhớ, giúp cải thiện sức khỏe tim mạch,, giảm cân, giảm đau,... Tuy nhiên, nếu muốn sử dụng Guarana để chữa bệnh thì nên nhắc tham khảo trước ý kiến của bác sĩ hoặc những người có chuyên môn để tránh gặp những phản ứng ngoài ý muốn.

Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế chẩn đoán y khoa. Nếu bạn có những vấn đề về sức khỏe cần được tư vấn, liên hệ đội ngũ Bác sĩ của chúng tôi thông qua HOTLINE hoặc ứng dụng MEDIGO. 

Trải nghiệm ngay các tiện ích trên ứng dụng chăm sóc sức khỏe từ xa MEDIGO. Tải App TẠI ĐÂY.